Alles over kunst

Expo  HART Nr. 234

Expo in Vogelvlucht HART 234

André Cadere

Tentoonstellingszicht André Cadere, Expanding Art, 2023, Fondation CAB, Brussel, © Lola Pertsowsky en Fondation CAB

André Cadere creëerde slechts een beperkt aantal werken, maar zijn praktijk heeft mythische proporties aangenomen. Hij vergaarde bekendheid met zijn houten staven in verschillende kleurencombinaties waarmee hij rondwandelde op openbare plaatsen, om de stok er vaak ook achteloos achter te laten. Geregeld viel hij ongevraagd binnen in galerieën en musea tijdens openingen en kondigde er de presentatie van zijn eigen werk aan. Zijn werk stelt vragen over de ruimte waarin kunstenaars zich bewegen, maar evengoed over hoe betekenis functioneert en hoe die aangegeven kan worden. De overzichtstentoonstelling van Cadere in Fondation CAB toont werken uit zijn Parijse periode van 1969 tot aan zijn overlijden in 1978. De kunstenaar werd geboren in Polen, groeide op in Roemenië en was voor hij naar Frankrijk trok korte tijd actief in Boekarest. Omdat hij zijn barres de bois zag als zijn belangrijkste project, koos hij er zelf voor om de werken uit zijn Roemeense periode onder de radar te houden. Fondation CAB toont enkele werken waarbij Cadere onderzoekt hoe hij de derde dimensie kan binnenbrengen: in het werk Quatre mètres quatre-vingt quatre noir Citroën (1969) bijvoorbeeld bracht hij gekleurde houten staafjes aan op een formica plaat. De expo brengt verschillende ensembles van de houten staven samen. Sommige hebben een vierkante doorsnede, andere nemen de volledige tentoonstellingsruimte in. De barres de bois treden in dialoog met tekstuele stukken en fotoreeksen van Cadere, waarin we de kunstenaar zien op een van zijn vele reizen, onder vrienden, op straat of in de metro met zijn stok.

Lotte Bode

André Cadere, Expanding Art, tot 15 juli 2023, Fondation CAB, Brussel, www.fondationcab.com


Groepstentoonstelling Het futurisme & Europa

Gerrit Rietveld, Berlijnse stoel, ontwerp 1923, latere uitvoering door Gerard van de Groenekan (1904–1994), eukenhout en multiplex, zwart, grijs en wit geschilderd, 107 x 72 x 58 cm, courtesy Kröller-Müller Museum, Otterlo, © Pictoright Amsterdam 2023

In de indrukwekkende collectie van Helene Kröller-Müller zijn vele belangrijke ontwikkelingen van de moderne kunst vertegenwoordigd, maar, zo zei ze zelf, ze miste het futurisme. De huidige tentoonstelling in het Kröller-Müller Museum lijkt dat te willen rechtzetten. Het futurisme & Europa. De esthetiek van een nieuwe wereld brengt werk samen van de belangrijkste futuristische kunstenaars uit Italië, zoals Giacomo Balla, Umberto Boccioni, Fortunato Depero, Antonio Sant’Elia, Benedetta Cappa en Enrico Prampolini. Meer nog dan hun verheerlijking van de oorlog en hun fascinatie voor snelheid, belicht de tentoonstelling de manier waarop de futuristen kunst en leven met elkaar verbonden. We zien schilderijen en sculpturen, meubels, tapijten, keramiek, interieur- en toneelontwerpen, kleding, boeken en grafisch werk. Van Depero zien we bijvoorbeeld het bombastische schilderij Grattacieli e tunnel (1930) maar ook het sodaflesje dat hij ontwierp voor Campari. Volgens de futuristen moest het dagelijkse leven worden getransformeerd tot een nieuw industrieel universum voor de moderne mens. De expo toont hoe de futuristen hun werk verspreidden in Europa vanaf 1912, en hoe ze een wisselwerking aangingen met andere avant-gardekunstenaars, verbonden aan stromingen als De Stijl of Bauhaus. Zo is er ook werk te zien van Theo van Doesburg, Gerrit Rietveld, Georges Vantongerloo, Sonia Delaunay, Le Corbusier, Pablo Picasso, Olga Rozanova, Natalia Goncharova, El-Lissitzky, Vladimir Tatlin, Alexander Rodchenko, Walter Gropius, Oskar Schlemmer en Alma Siedhoff-Busscher.

Lotte Bode

Groepstentoonstelling Het futurisme & Europa, tot 3 augustus 2023, Kröller-Müller Museum, Otterlo, www.krollermuller.nl


Groepstentoonstelling Rooms of Resonance

Tentoonstellingszicht Rooms of Resonance, 2023, Cloud Seven, Brussel, © Hugard Vanoverschelde

‘Het leven slaagt niet als we rijk zijn aan middelen en mogelijkheden, maar als we ervan houden.’ Het is een citaat uit het boek Resonanz: Eine Soziologie der Weltbeziehung van socioloog Hartmut Rosa, dat in 2016 in het Duits verscheen. De klimaatcrisis, de duizelingwekkende stijging van het aantal burn-outs, de ‘crisis van de democratie’ — volgens Rosa zijn ze allemaal terug te leiden tot de problematische manier waarop we ons tot onszelf en tot de wereld om ons heen verhouden. Zijn begrip ‘resonantie’ staat voor de wederkerige en transformatieve relatie tussen mens en wereld die we moeten herstellen als we ooit de weg naar het ‘goede leven’ willen (terug)vinden. Het boek leverde een belangrijke inspiratiebron voor curators Chantal Pattyn (tevens netmanager van Klara en radiohost van het kunstprogramma Pompidou) en Benedicte Goesaert (onafhankelijk curator en artistiek manager van de Philippe Van Snick Estate) bij hun onderzoek voor Rooms of Resonance, de tentoonstelling die nu in Cloud Seven loopt. De 62 werken van maar liefst 56 kunstenaars zijn alle afkomstig uit de collectie van Frédéric De Goldschmidt en werden nooit eerder in een presentatie van die collectie getoond. Als bezoeker word je langs een opwaartse beweging geleid, van een kamer getiteld Bodily Sensations met o.a. collages van Richard Prince en een tekening van Zhang Yunyao als blikvangers, tot de ruimte Transcendence op de bovenste verdieping, waar het ‘menselijk lichaam niet langer wordt afgebeeld, maar aanwezig blijft’. Rooms of Resonance toont werk van Adriano Amaral, Gabriele Beveridge, Mohamed Bourouissa, Lucia Bru, Giorgio Andreotta Calò, Mathew Cerletty, Laurent Da Sylva, N. Dash, Clément Cogitore, Jacqueline De Jong, Michael Dean, Edith Dekyndt, Nadia Guerroui, Camille Henrot, Laure Prouvost, Raja Babu Sharma, Wolfgang Tillmans, Cléo Totti en nog vele anderen.

Ezra Babski

Groepstentoonstelling Rooms of Resonance, tot 1 oktober 2023, Cloud Seven, Brussel, www.cloudseven.be


Jos De Gruyter en Harald Thys

Tentoonstellingszicht Harald Thys en Jos De Gruyter, MACRO, 2023, Gladstone Gallery, Brussel, foto Fabrice Schneider

In hun werk spelen Jos de Gruyter en Harald Thys met het animeren van dode materie. Voor Objects as Friends (2011) fotografeerden ze assemblages van simpele of kapotte voorwerpen; in het videowerk Das Loch (2010) verbeelden poppen met beperkte functies of computerstemmen een eerder tragisch scenario, en Mondo Cane (2019), hun project dat op de Biënnale van Venetië in 2019 was te zien, is een verzameling grote mechanische figuren met eigenzinnige karakters. Voor de dubbeltentoonstelling bij KIN Gallery en Gladstone Gallery creëren Jos en Harald zowel een micro- als een macrowereld. In MICRO bij KIN tonen ze terraria met spookachtige wezens, slangen of ratten met mensenhoofden. Voor de macrowereld bij Gladstone Gallery maakten ze tien nieuwe grote houten frames, waarbij de sculpturen uit het kader kruipen. De hoofden zijn gemaakt van piepschuim en analoog met Mondo Cane krijgt elke sculptuur een eigen persoonlijkheid. In de tuin zien we de stalen sculptuur A.M.M.S.A. 303 (2022) en op de tweede verdieping, die normaal niet publiekelijk toegankelijk is, kan je Lathegreta Toft tegenkomen, een van de Mondo Cane-poppen. De oude dame breit een sjaal vanuit haar schommelstoel. De inspiratie voor deze dubbeltentoonstelling komt van Micro Macro, een spelprogramma op de Belgische televisie in de jaren 1970, waarbij kijkers een voorwerp zoals een asbak of een hangslot te zien kregen in extreme close-up. De deelnemende kandidaten moesten vervolgens raden wat het was, en bij een juist antwoord kregen ze het voorwerp, hoe banaal ook, mee naar huis.

Lotte Bode

Jos De Gruyter en Harald Thys, MICRO, KIN Gallery, Brussel, tot 28 mei 2023, www.kinbrussels.com

MACRO, tot 24 juni 2023, Gladstone Gallery, Brussel, www.gladstonegallery.com