De biënnale van Venetië leerde ik kennen als een tentoonstelling waar je de stand van de hedendaagse kunst kon peilen. Wie is wie? En waar gaat het heen met de kunst? De tentoonstelling werkte als een tweejaarlijkse barometer. Dat beeld heeft zich veranderd, onder meer doordat er wereldwijd vele andere biënnales zijn ontstaan (of vergelijkbare drie-, of vijfjaarlijkse evenementen zoals documenta), die het perspectief vermenigvuldigden en decentraliseerden. Als je wil, kun je elke twee weken een andere biënnale bezoeken. Dit najaar bijvoorbeeld in Oslo, Mechelen, Ekaterinburg (Oeral), Moss (Noorwegen), Kaunas (Litouwen), Istanbul, Karachi (Pakistan), Lubumbashi (Congo), Lyon, Göteborg of Venetië. Zijn biënnales nog altijd een belangrijke barometer of staan ze voor een heel andere ontwikkeling?
In Ekaterinburg opent in …
